Звыш трыццаці гадоў працаваўЯкуб Колас над трылогіяй «Наростанях». У аснову рамана быліпакладзены рэальныя жыццевыяфакты. Праца настаўнікам наПалессі, сустрэчы з рознымілюдзьмі, пошукі шляхоў, кабпрынесці народу карысць, блізкаезнаемства з цяжкім жыццемпалешукоў, захапленне іх душэўнымхараством — усе гэта легла ў асновурамана. Сэнс назвы «На ростанях» перш за ўсе мае дачыненне даЛабановіча, які з'яўляеццагалоўным героем трылогіі. Менавітаперад ім на працягу ўсяго творастаіць малюнак перакрыжаваныхдарог, і ў якім кірунку ісці, геройвырашае сам. У першай кнізе «У палескайглушы» мы знаемімся з АндрэемЛабановічам, калі ен прыязджае ўглухую палескую веску ў якасцінастаўніка. Там ен знаеміцца звяскоўцамі. I ўжо з першых дзенузнікае бурная спрэчка паміжЛабановічам і хатовіцкім айцомКірылам. Яна тычыцца пытання абтым, як трэба глядзець на мужыка. Людзі, якія абіраюць і ўшчуваюцьмужыка, лічаць яго ніжэйшайістотай. Аднак Лабановіч так нелічыць. На яго думку, як і на думкуўсіх, у каго баліць душа за чалавекапрацы, мужык заслугоўвае самайвялікай павагі. Лабановіч бачыць цяжкаестановішча і жыцце людзей. Iперад ім паўстаюць пытанні: хтовінаваты ў гэтым і як людзямдапамагчы? Ен бачыцьнесправядлівасць існуючага ладу ўадносінах да сялян. I Лабановічвырашае дапамагчы ім шляхамадукацыі. Але ў яго нічога неатрымліваецца, бо настаўніксутыкаецца з поўнай абыякавасцюсялян. А інтэлігенты, якіяадвярнуліся ад народа і апусцілісяна дно абывацельскага балота, замест таго, каб выконваць сваеабавязкі, гуляюць у карты і п'юць. Нават Дубейка, даведаўшыся, штоЛабановіч не выпівае, здзіуляецца: «Які ж ты пасля гэтага інтэлігент? » Інтэлігентаў-абывацеляу нехвалююць грамадскія праблемы, іда абавязкаў сваіх яны абыякавыя. У другой кнізе «У глыбіПалесся» Лабановіч вырашаедапамагчы сялянам шляхамагульнай працы, але аднавяскоўцыяго не падтрымалі. I толькі пазнейЛабановіч адчуў вялікую радасць, што спазнаў тую праўду, якой жыўнарод. I тады ен выходзіць на шляхактыўнай рэвалюцыйнай барацьбы. Лабановіч — чалавек вялікагаінтэлекту, здольны радавацца іхвалявацца, мужны і непахісны ўчас суровых выпрабаванняў. Любоўда прыроды — адметная рысанастаўніка. Ен рабіў дабро людзям,і аўтар паказаў нам, што чалавекпавінен жыць для дабра: «Рабідабро — і яно прыйдзе да цябе» . Трылогія Якуба Коласа «Наростанях» і зараз з'яўляеццанадзеннай. Надзеннымі з'яўляюццаі клопаты Лабановіча аб тым, каббыло добра жыць людзям, каб янымаглі карыстацца вынікамі ўласнайпрацы, клопаты пра беларускуюмову.
